تست فیبر نوری یک فرایند مهم در شبکه های ارتباطی است که به کمک آن می توان به راحتی کیفیت ارتباط را بررسی کرد. ما در این مقاله به عملکرد دستگاه OTDR و نحوه کار آن می پردازیم و شما در پایان مقاله متوجه می شوید که این دستگاه مهم چگونه کار میکند؟ این مسئله زمانی مهم تر می شود که اهمیت وجود فیبر نوری را بدانیم که اکثرا برای ایجاد بک بن یا زیرساخت ارتباطی بین دو محل استفاده می شود. به دلیل حساسیت فوق العاده بالای فیبر نوری تست آن بسیار مهم و ضروری است.

موارد استفاده از تست فیبر نوری بسیار متنوع هستند از جمله:

• تست و عیب یابی فیبر نوری بعد از نصب و پیکربندی
• بررسی کیفیت ارتباط در فیبر نوری
• تعیین طول و مسیر فیبر نوری
• بررسی مقاومت فیبر نوری در برابر خم شدن و فشار
• ارزیابی عملکرد اجزای فیبر نوری

از چه تجهیزاتی در تست OTDR استفاده می شود؟

برای دانستن روش کار و طرز و نحوه عملکرد OTDR ابتدا به انواع تجهیزاتی که در این تست ها مورد استفاده است اشاره میکنیم. در تست فیبر نوری از تجهیزاتی مانند تستر فیبر نوری و منبع نوری استفاده می شود. جالب است بدانید که در این فرایند یک سیگنال نوری به منظور بررسی و ارزیابی کیفیت ارتباط از یک سر فیبر نوری به سر دیگر فرستاده می شود. این سیگنال نوری توسط تستر فیبر نوری دریافت شده و پس از ارزیابی نتیجه تست به صورت عددی یا نموداری نمایش داده می شود.

در این تست از تستر OTDR برای بررسی مقاومت و کیفیت فیبر نوری در مقابل شرایط مختلف مورد استفاده قرار می گیرد و برای عیب یابی و پیدا کردن مشکلات در شبکه های ارتباطی بسیار مفید و بلکه ضروری است. برای درک درست آنکه نحوه کارکرد دستگاه OTDR را بدانیم ابتدا به سر نام عبارت او تی دی آر می پردازیم.

تست OTDR چیست و به چه معنی است؟

تست OTDR فیبر نوری یکی از مهمترین و پرکاربرد ترین تست های عیب یابی در شبکه های نوری است. OTDR به معنای بازتاب سنجی نور در حوزه زمان است که سرنام عبارت انگلیسی Optical Time Domain Reflectometer می باشد. به کمک این تست می توان کیفیت فیبر نوری را بررسی کرد و عیوب و مشکلات را در شبکه نوری پیدا کرد.

برای فهم و درک عملکرد تست OTDR نحوه کار بدین صورت است که از یک دستگاه با قابلیت ارسال و دریافت سیگنال نوری به همین نام استفاده می شود. این دستگاه با ارسال یک سیگنال نوری به فیبر نوری و دریافت بازتابی آن از داخل فیبر نوری قادر است تا مشخصات فیبر نوری را شناسایی کرده و مشکلات موجود در شبکه نوری را پیدا کند.

تست OTDR فیبر نوری به دلیل قابلیت اندازه گیری طول و کیفیت فیبر نوری در شبکه های بزرگ و پیچیده بسیار پرکاربرد است با این تست می توان موارد زیر را بررسی کرد:

• طول فیبر نوری
• عیوب و مشکلات فیبر نوری مانند خم شدن شکستگی و اتصالات نادرست
• کیفیت انتقال داده ها در فیبر نوری
• تعیین موقعیت دقیق مشکلات فیبر نوری در شبکه

شرکت اکسفو پیشرو در تجهیزات OTDR

شرکت کانادایی اکسفو یک شرکت برتر در حوزه مخابرات است که تجهیزات OTDR این شرکت از شهرت جهانی و تکنولوژی برتر روز استفاده می کند. شما عزیزان و فعالان در صنعت مخابرات و فیبر نوری می توانید با کارشناسان ما در این موارد هر زمان که بخواهید مکاتبه یا مکالمه تلفنی داشته باشید و سوالات خود را با متخصصین ایران اکسفو در میان بگذارید.

کاربرد تست OTDR چیست؟

عموما از تست OTDR فیبر نوری برای چک کردن کابل های فیبر نوری در فواصل طولانی بالای ۲۵۰ متر استفاده می شود تا از سالم بودن آن ها اطمینان حاصل شود. همچنین برای فواصل بین کابلی و اطمینان از درست بودن آن ها این تست مفید است. با تست کردن فیبر نوری مشکلات و معضلات ناشی از نصب نادرست کابل های فیبر نوری با این تست تشخیص داده می شود و به همین دلیل هم به صورت دوره ای این تست را متخصصین انجام می دهند و برای نگهداری شبکه و تعمیر کابل ها بعد از قطع شدن استفاده از این تست ضروری است. همچنین کیفیت نصب مفصل های کابل نیز با این تست تایید می شود و درستی اتصال در کانکتور های فیبر نوری نیز با تست OTDR قابل بررسی است.

روش کارکرد تستر OTDR چگونه است؟

در تست OTDR فیبر نوری از روش سنجش نوری برای اندازه گیری بازتاب نور در کابل های فیبر نوری استفاده می شود. طرز کار و نحوه عملکرد تستر فیبر نوری در فرآیند عملکرد دستگاه OTDR بدین صورت است که با استفاده از دستگاه پالسی که نوری را به داخل کابل فیبر نوری فرستاده و سپس پس از فرستادن پالس نوری نور بازتابی از کابل های فیبر نوری دریافت شده و توسط دستگاه، اندازه گیری شده و تحلیل می شود. با توجه به مشخصات نور بازتابی می توان از وضعیت کابل های فیبر نوری مانند محل کانکتور ها و فیوژن ها و همچنین مشکلات ناشی از نصب نادرست کابل های فیبر نوری مطلع شد. به همین دلیل استفاده از تست OTDR فیبر نوری در خدمات پشتیبانی شبکه و سخت افزار بسیار حائز اهمیت است.

نمودار تریس Trace چیست؟

در حوزه پشتیبانی شبکه های کامپیوتری یکی از مفاهیم مهم OTDR Trace است. تریس یک نمودار است که برای آن که بتوانیم داده های تست OTDR را به درستی تفسیر کنیم از Trace استفاده می کنیم. Trace در واقع نشاندهنده یک نمودار از توان نور بازتابی بر حسب فاصله است که اطلاعاتی ارزشمند از سیستم انتقال نوری را در اختیار ما قرار می دهد. با استفاده از Trace می توانیم مشخص کنیم که در کدام نقاط از شبکه فیبر نوری از کانکتور و فیوژن استفاده شده است. این مسئله در نحوه کار دستگاه OTDR نهفته است. همچنین می توانیم افت توان ناشی از خرابی ها را شناسایی کنیم. با داشتن این اطلاعات می توانیم بهترین راه حل ها را برای رفع مشکلات احتمالی پیدا کنیم و از وقوع آن ها جلوگیری کنیم. به عبارت دیگر استفاده از OTDR Trace در پشتیبانی شبکه های کامپیوتری از اهمیت بسیاری برخوردار است.

چه نکاتی در تست فیبر نوری نمایان می شود؟

دستگاه OTDR با عملکردی با استفاده از پالس نوری قوی می تواند طول و تضعیف فیبر نوری (شامل تکه های فیوژن شده و سر کابل ها) را اندازه گیری کند. همچنین از طریق اندازه گیری نور پراکنده و نور منعکس شده می توان ایرادات فیبر نوری را مانند پارگی ها و تلفات توان فیبر را به راحتی شناسایی کرد و محل آن ها را مشخص کرد.

روش و نحوه کار دستگاه بدین صورت است که دستگاه تستر OTDR از پالس های لیزری نوری قوی استفاده می کند که توسط فرستنده لیزری به درون فیبر ارسال می شود. نور پراکنده شده به عقب و نور منعکس شده از طریق فیبر به سمت OTDR بر می گردد و در پایان به وسیله یک متصل کننده به یک گیرنده حساس هدایت می شود. در هر لحظه نوری که OTDR می بیند نور پراکنده شده از عبور پالس از ناحیه ای از فیبر می باشد و به این صورت می توان طول و تضعیف فیبر را اندازه گیری کرد.

در سال های اخیر استفاده از OTDR به این دلیل مهم شده است که برای شناسایی ایرادات فیبر نوری به ما کمک می کند تا در صورت بروز مشکلات سریعاً آن ها را شناسایی و رفع کنیم و از بروز مشکلات بعدی جلوگیری کنیم.

دستگاه OTDR برای تخمین اندازه گیری فاصله و تعیین مشخصات فیبر نوری با استفاده از نور پراکنده می تواند از طریق ضریب شکست شیشه در هسته ی فیبر سرعت پالس را در زمان عبور از فیبر اندازه گیری کند. در این روش با توجه به مکان واقعی در فیبر می توان یک نمایشی از نور پراکنده شده به سمت منبع در هر نقطه ای در طول فیبر ایجاد کرد.

در حین محاسبات برای کاهش زمان محاسبات و همچنین کاهش اتلاف باید از عواملی استفاده کرد که به ما در این زمینه کمک کنند. برای مثال می توان از روش هایی مانند بازتابنده های نوری و یا انعکاس کننده های نوری استفاده کرد. همچنین باید به اتلاف نیز توجه کرد که به صورت تابع لگاریتمی محاسبه می شود و باید از روش هایی مانند تقویت کننده های نوری استفاده کرد تا اتلاف را کاهش دهیم. باید بدانید که در دستگاه OTDR در نهایت نتایج به صورت دسی بل (dB) نمایش داده می شود.

چگونه از دستگاه تست OTDR استفاده میکنیم؟

در OTDR میزان نور پراکنده شده ی برگشتی به قدرت پالس آزمایشی و طول فیبر نوری بستگی دارد. در عملکرد دستگاه همواره OTDR با یک کابل راه اندازی استفاده می شود و ممکن است از یک مکانیسم برای دریافت هم استفاده کند. کابل راه اندازی گاهی به نام pulse suppressor شناخته می شود که به OTDR اجازه می دهد پالس آزمایشی را پس از ارسال به فیبر مورد بررسی قرار دهد. دستگاه OTDR همچنین می تواند یک ارتباط مرجع برای اولین ارتباط در کابل آزمایشی فراهم کند تا میزان اتلاف آن تعیین شود. همچنین کابل دریافت در مسیر های طولانی می تواند برای ایجاد امکان اندازه گیری اتصال در پایان کابل مورد آزمایش استفاده شود.

فیوژن ها و نقاط جوش چه اهمیتی دارند؟

روش کار و نحوه عملکرد OTDR به این صورت است که در تکنولوژی OTDR اتصالات و جوش ها به عنوان حوادث (events) شناخته می شوند که باید دستگاه میزان اتلاف را برای آن ها نشان دهد. با توجه به اینکه کانکتور ها و جوش های مکانیکی یک نقطه اوج از بازتاب را نشان می دهند ارتفاع این نقطه اوج مقدار بازتاب را در حوادث نشان می دهد. البته در صورتی که بازتاب بسیار زیاد باشد و گیرنده OTDR را اشباع کند در نقطه اوج یک سطح صاف و ادامه دار تا انتها قابل مشاهده است که نشان می دهد گیرنده اصطلاحا اورلود overload شده است.

همچنین باید در نظر داشت که گاهی اوقات اتلاف یک جوش فیوژن خوب آنقدر کوچک است که با OTDR قابل مشاهده نیست. این می تواند برای سیستم خوب باشد اما ممکن است اپراتور را گیج کند. به همین دلیل مهم است که طول تمام کابل های شبکه را بدانید با این کار می توانید بدانید کجا حوادث را مشاهده کنید و در صورتی که حوادث غیرمعمولی را مشاهده کنید گیج نشوید.

چه نکته ای را باید در تست فیبر نوری دقت کرد؟

اما با توجه به اینکه پالس های انعکاسی در OTDR دقت آن را مشخص می کند نمی توانید دو حادثه نزدیکی را که با استفاده از یک پالس عریض ایجاد شده اند را مشاهده کنید. استفاده از پالس های با عرض طولانی به شما این امکان را می دهد که خرابی را در کابل های طولانی مشاهده کنید و در مواقع نیاز به دقت بالا پالس های باریک را استفاده کنید اما در کل استفاده از پالس های با عرض طولانی محدوده دید OTDR را محدود می کند.